Waardevolle graven zijn dorpsgeschiedenis (funerair erfgoed)
Blikopzeewolde.nl- Terebinth, de stichting voor Funerair erfgoed, heeft een lijst gemaakt van graven die van historische betekenis zijn (of waarvan de grafbedekking een opvallende kwaliteit heeft). Van graven die cultuurhistorisch waardevol zijn maar waarvan de grafrechten verlopen zijn, wordt de hele grafbedekking behouden. Als het grafrecht verlopen is, wordt het graf in eigendom en beheer van de gemeente.
De graven die op de lijst, die op verzoek van het college van B&W is gemaakt, staan herbergen het stoffelijk overschot van mensen die een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de geschiedenis van Zeewolde. Andere graven op de lijst geven een goed beeld van de begraafcultuur door de jaren heen. Aan een graf worden punten toegekend op basis van activiteit/verdiensten, bekendheid/status en verbondenheid met Zeewolde.
De eerste lijst was nogal ‘streng’, slechts drie graven kregen voldoende punten. Daarna zijn de criteria op Zeewolde toegesneden. Nu bevat de lijst 37 namen, waaronder het graf van een vrouw die in 1984 in een kanaal werd gevonden. De onderzoekers, een historicus en een neerlandicus, hebben vaker dergelijke adviezen gegeven en worden gezien als deskundig.
Toch is geeft de lijst geen representatief beeld van de personen die in leven een belangrijke rol in het dorp hebben gespeeld. Dat komt soms doordat mensen op het oude land woonden of om een andere reden niet in Zeewolde zijn begraven. Een andere reden is crematie.
Van andere graven waarvan het grafrecht is verlopen, wordt de grafbedekking (of een deel daarvan) verwijderd en vervangen door een klein standaardelement.
De algemene begraafplaats werd een jaar voordat het dorp op 1/1/1984 een zelfstandige gemeente werd geopend. De plek aan de Dasselaarweg is wat afgelegen, dat komt door het maatschappelijke taboe rond de dood, dat begin jaren tachtig nog dominant was. De begraafplaats is een prachtige plek, een bosbegraafplaats. Het ligt in een bos dat in 1974 is aangelegd en voor het grootste deel bestond uit snelgroeiende bomen die voor een tijdelijke begroeiing waren bedoeld (dit G-gebied was immers bestemd voor dorpsuitbreiding), maar op de plaats waar de begraafplaats ligt, waren toen al meer duurzame bomen geplant, beuken en eiken.
De grafvelden liggen op heuvels omdat drainage de bomen mogelijk zou hebben aangetast. In het midden staat het in 1988 gebouwde en door architect Ben Tenge ontworpen en in betonsteen opgetrokken uitvaartcentrum.
Typerend voor het funerair erfgoed van het jonge Zeewolde is dat op de begraafplaats opvallend veel graven te vinden van kleine kinderen en jeugdig gestorvenen. Op de begraafplaats liggen zo’n zevenhonderd graven, vaak liggen daarin twee
overledenen begraven. In de variatie in gedenktekens kan je zien dat het maatschappelijk taboe rond de dood eind twintigste eeuw afnam. De verscheidenheid in vorm is een uiting van de behoefte aan een persoonlijke uitvaart. Graven en/of gedenktekens tonen vaak het beroep van de overledene, boer of schipper of een hobby.
